Projekt finansowany ze środków budżetu państwa od Agencji Badań Medycznych,
wyłoniony w Konkursie na badania head-to-head w zakresie niekomercyjnych badań klinicznych lub eksperymentów badawczych, nr naboru: ABM/2022/3

Ocena skuteczności i bezpieczeństwa tlenoterapii hiperbarycznej jako terapii adjuwantowej w porównaniu z samym leczeniem biologicznym umiarkowanego i ciężkiego zaostrzenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego u osób dorosłych

numer Projektu: 2022/ABM/03/00010

Celem badania będzie porównanie skuteczności i bezpieczeństwa samego leczenia biologicznego (I grupa, leczenie standardowe) z leczeniem skojarzonym obejmującym leczenie biologiczne oraz zabiegi tlenoterapii hiperbarycznej (II grupa, leczenie skojarzone).
Udział w badaniu zostanie zaproponowany pacjentom zakwalifikowanym już do programu lekowego Ministerstwa Zdrowia (Leczenie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, B55), co oznacza, że lek biologiczny nie będzie finansowany ze środków projektu ABM).
Pacjenci, którzy wyrażą zgodę na udział w badaniu klinicznym i którzy spełnią kryteria włączenia do programu, w tym wykluczenie przeciwwskazań do terapii hiperbarycznej, zostaną w sposób losowy przydzieleni do grupy otrzymującej leczenie standardowe (leczenie biologiczne według zasad programu lekowego) lub grupy otrzymującej leczenie skojarzone (leczenie biologiczne według zasad programu lekowego + zabiegi tlenoterapii hiperbarycznej – łącznie 30 sesji w ciągu 6 tygodni).
Pacjenci przydzieleni do obu grup będą otrzymywali lek biologiczny w ramach hospitalizacji w Klinice Gastroenterologii i Hepatologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w trybie jednodniowym związanym z realizacją programu lekowego.
Dodatkowo, w grupie otrzymującej leczenie skojarzone w ciągu 3 tygodni od podania pierwszej dawki leku biologicznego zostanie rozpoczęty cykl 30 sesji tlenoterapii hiperbarycznej. Sprężenia hiperbaryczne będą wykonywane w Klinice Medycyny Hiperbarycznej i Ratownictwa Morskiego UCMMiT w Gdyni w wielomiejscowych komorach hiperbarycznych pod bezpośrednim nadzorem wykwalifikowanego personelu medycznego obecnego przez cały czas sesji hiperbarycznej w komorze wraz z pacjentem.
Sprężenia takie wykonywane są zgodnie z wymaganiami Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) oraz zgodnie ze standardami Europejskiego Komitetu Medycyny Hiperbarycznej (ECHM). W ramach projektu planuje się przeprowadzenie 30 sesji hiperbarycznych. Pojedyncza sesja hiperbaryczna odbywa się w dni robocze, zaczyna się około 10 minutowym sprężeniem do ciśnienia 2,5 ATA, następnie pacjent oddycha 100% tlenem przez szczelną maskę oddechową w trzech seriach po 20 minut przedzielonych 5 minutowymi przerwami oddychania sprężonym powietrzem, potem następuje około 10 minutowa dekompresja komory do ciśnienia normobarycznego (1,0 ATA).
W każdej sesji w komorze hiperbarycznej uczestniczyć będzie pielęgniarz/pielęgniarka z odpowiednim doświadczeniem, natomiast sesja nadzorowana będzie przez pozostającego w gotowości na terenie Ośrodka lekarza specjalistę w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii. Ponadto przez cały czas trwania terapii hiperbarycznej lekarz badacz Kliniki Gastroenterologii i Hepatologii będzie kontaktował się z pacjentem telefonicznie minimum dwa razy w tygodniu w celu oceny tolerancji i bezpieczeństwa leczenia.
U wszystkich włączonych do badania uczestników wizyty kontrolne w programie będą odbywały się zgodnie ze schematem wynikającym z dawkowania poszczególnych leków biologicznych, przy czym u pacjentów leczonych ustekinumabem, którzy zgodnie ze schematem dawkowania otrzymują drugą dawkę leku po 8 tygodniach od pierwszej dawki, dodatkowa wizyta kontrolna odbędzie się pomiędzy 2 a 4 tygodniem od podania pierwszej dawki.

Główny punkt końcowy: Ocena odsetka remisji klinicznej w grupie pacjentów otrzymujących leczenie skojarzone w porównaniu z grupą pacjentów otrzymującą samo leczenie biologiczne po 12 miesiącach od podania pierwszej dawki leku biologicznego.

Dodatkowe punkty końcowe: 1. Ocena odsetka odpowiedzi klinicznej w grupie pacjentów otrzymujących leczenie skojarzone w porównaniu z grupą pacjentów otrzymującą samo leczenie biologiczne po 14 tygodniach i po 12 miesiącach od podania pierwszej dawki leku biologicznego. 2. Ocena odsetka całkowitej remisji klinicznej w grupie pacjentów otrzymujących leczenie skojarzone w porównaniu z grupą pacjentów otrzymującą samo leczenie biologiczne po 14 tygodniach od podania pierwszej dawki leku biologicznego. 3. Ocena odsetka pacjentów, u których wystąpiło działanie niepożądane wymagające przerwania leczenia w ciągu pierwszych 14 tygodni od włączenia do badania klinicznego w grupie pacjentów otrzymujących leczenie skojarzone w porównaniu z grupą pacjentów otrzymującą samo leczenie biologiczne. 4. Ocena odsetka pacjentów, u których wystąpiło działanie niepożądane wymagające przerwania leczenia w ciągu 12 miesięcy od włączenia do badania klinicznego w grupie pacjentów otrzymujących leczenie skojarzone w porównaniu z grupą pacjentów otrzymującą samo leczenie biologiczne. 5. Ocena odsetka pacjentów, u których wystąpiło poważne zdarzenie niepożądane, niezależnie od związku przyczynowego z leczeniem w badaniu klinicznym, w ciągu 12 miesięcy od włączenia do badania klinicznego, w grupie pacjentów otrzymujących leczenie skojarzone w porównaniu z grupą pacjentów otrzymującą samo leczenie biologiczne. 6. Ocena odsetka pacjentów w grupie otrzymującej leczenie skojarzone, u których wystąpiło działanie niepożądane związane z tlenoterapią hiperbaryczną.

Główna hipoteza badawcza:
Zastosowanie tlenoterapii hiperbarycznej jako leczenia adjuwantowego w leczeniu umiarkowanego i ciężkiego zaostrzenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego przyniesie poprawę wyników leczenia w zakresie zarówno objawów klinicznych, jak i obiektywnych wykładników wyleczenia stanu zapalnego (wyniki badań laboratoryjnych i endoskopowych) w porównaniu z leczeniem standardowym (standard of care)

Cel
Celem badania będzie porównanie skuteczności i bezpieczeństwa leczenia biologicznego (I grupa, leczenie standardowe) z leczeniem skojarzonym obejmującym leczenie biologiczne oraz zabiegi tlenoterapii hiperbarycznej (II grupa, leczenie skojarzone) u dorosłych pacjentów z umiarkowanym lub ciężkim zaostrzeniem wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.

Kryteria włączenia:

• Pacjenci z umiarkowanym lub ciężkim rzutem wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (ocena ciężkości choroby w skali Mayo minimum 6 punktów, z czego za endoskopię minimum 2 punkty).
• Potwierdzone histopatologicznie rozpoznanie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego od przynajmniej 3 miesięcy.
• U pacjentów z wywiadem wrzodziejącego zapalenia jelita grubego od 8 i więcej lat: obowiązkowe wykonanie kolonoskopii z kontrolą w kierunku dysplazji w ciągu ostatniego roku.
• Wiek pacjenta 18-70 rż.
• Brak odpowiedzi na leczenie steroidami (steroidooporność lub steroidozależność) LUB brak odpowiedzi na leczenie azatiopryną lub merkaptopuryną zdefiniowany jako nieuzyskanie remisji pomimo 12 tygodni leczenia, lub nietolerancja takiego leczenia, lub przeciwwskazania do takiego leczenia.
  • Steroidooporność – zdefiniowana jako brak poprawy klinicznej pomimo zastosowania przez 4 tygodnie steroidu w dawce dobowej do 0.75 mg/kg w przeliczeniu na prednizolon).
  • Steroidozależność – zdefiniowana jako brak możliwości redukcji dawki steroidów poniżej 10 mg/dobę w przeliczeniu na prednizolon w ciągu 3 miesięcy od rozpoczęcia steroidoterapii lub nawrót dolegliwości w ciągu 3 miesięcy od odstawienia steroidów.
• Pacjenci zakwalifikowani do leczenia infliksymabem, wedolizumabem lub ustekinumabem w ramach świadczeń gwarantowanych.
  

  Kryteria wyłączenia:
  

• Aktywne zakażenie wirusowe, grzybicze lub bakteryjne stanowiące przeciwwskazanie do leczenia biologicznego lub immunosupresyjnego.
• Ciąża lub karmienie piersią.
• Umiarkowana lub ciężka niewydolność serca.
• Ciężka choroba wątroby lub nerek.
• Niestabilna choroba wieńcowa.
• Inna choroba współistniejąca, która w opinii lekarza leczącego stanowi przeciwwskazanie do udziału w programie.
• Przeciwwskazania do leczenia tlenem hiperbarycznym, w tym + choroba ucha środkowego + przebyta odma opłucnowa + astma oskrzelowa + przewlekła obturacyjna choroba płuc + rozedma płuc + ciężka klaustrofobia.

Okres realizacji: 01.06.2023 – 31.05.2029