Projekt finansowany ze środków budżetu państwa od Agencji Badań Medycznych,
wyłoniony w Konkursie na realizację projektów badawczo – naukowych dotyczących niekomercyjnych badań klinicznych, nr naboru: ABM/2019/1

Wieloośrodkowe, randomizowane badanie fazy II z zastosowaniem równoległych grup badanych oraz podwójnie ślepej próby i placebo, oceniające skuteczność i bezpieczeństwo reperfuzyjnego leczenia trombolitycznego z użyciem dożylnym rekombinowanego aktywatora plazminogenu tkankowego (rtPA) w udarze niedokrwiennym mózgu u pacjentów przyjmujących doustne leki przeciwzakrzepowe nie należące do grupy antagonistów witaminy K i po odwróceniu aktywności przeciwkrzepliwej specyficznym antidotum

numer Projektu: 2019/ABM/01/00084

Udar mózgu jest najczęstszą przyczyną trwałej złożonej niepełnosprawności ludzi dorosłych na świecie i jedną z najczęstszych przyczyn zgonów. Aż 85% wszystkich udarów mózgu stanowią udary niedokrwienne (UNM) – powodowane ostrym zamknięciem lub krytycznym zwężeniem tętnicy śródczaszkowej lub domózgowej. Bezpośrednią przyczyną ponad 20% UNM jest zatorowość sercowo-tętnicza, to jest sytuacja, w której skrzepliny w jamach serca, w sprzyjających warunkach hemodynamicznych, z prądem krwi docierają do- i powodują zamknięcie jednej z tętnic domózgowych (np. szyjnej wewnętrznej) lub – częściej – wewnątrzczaszkowych, zazwyczaj środkowej mózgu (rzadko zamknięciu ulec może jednoczasowo więcej niż jedna tętnica).
Skrzepliny w jamach serca tworzą się najczęściej u pacjentów z migotaniem przedsionków (MP). Jeśli MP towarzyszy jeden z innych określonych czynników ryzyka UNM, istnieją wskazania do zastosowania tzw. antykoagulantów doustnych (OAC, ang. oral anticoagulation), znacznie rzadziej – w szczególnych warunkach – do podskórnie podawanej heparyny (klasyfikacja CHADS2VASc). Bilans korzyści i strat stosowania OAC u tak zdefiniowanych pacjentów (zmniejszenie ryzyka UNM vs. zwiększenie ryzyka istotnych linicznie krwawień) jest ewidentnie dodatni. Jednak, chociaż terapia OAC (najczęściej stosowane to tzw. nowe OAC = NOAC rywaroksaban, dabigatran lub apiksaban, rzadko inne) obniża w tej grupie ryzyko zachorowania na UNM o nawet ponad 80%, to ciągle pozostaje ono 5-6 krotnie wyższe niż w populacji ogólnej.
Szacujemy, że w Polsce liczba udarów niedokrwiennych mózgu, które wystąpiły pomimo (w trakcie) przyjmowania OAC wynosi około 8 tysięcy rocznie, wśród nich NOAC – 5000. U części z tych chorych można podjąć leczenie metodą trombektomii mechanicznej (przy spełnieniu kryteriów kwalifikacji). U pozostałych, u których bieżąca aktywność NOAC (wyrażona jako stężenie – NOAC) jest odpowiednio niska – najczęściej z powodu pominięcia dawki – po wykluczeniu standardowych przeciwwskazań można zastosować leczenie trombolityczne dożylne. Niestety, zdecydowana większość spośród pacjentów z MP którzy mimo stosowania właściwych dawek NOAC rozwijają UNM, nie kwalifikuje się do żadnego typu leczenia przyczynowego – reperfuzyjnego ze względu na duże ryzyko wystąpienia istotnego krwawienia śródczaszkowego lub innego wskutek kumulacji działania antykoagulantu i trombolityku (około 80%, tj. 4 tys. chorych na rok). Niniejsze badanie ma na celu opracowanie pierwszej terapii przyczynowej dla tej grupy chorych.
Hipotezą niniejszego badania jest to, że pacjenci przyjmujący najpopularniejsze nowe antykoagulanty (rywaroksaban, dabigatran, lub apiksaban) w przypadku wystąpienia UNM, jeśli nie są w grupie kwalifikującej się do trombektomii mechanicznej, mogą otrzymać skuteczne leczenie reperfuzyjne według schematu:

• szybko działające specyficzne dla danego antykoagulantu antidotum,
• leczenie trombolityczne (rekombinowany tkankowy aktywator plazminogenu – rtPA).

Do badania zostanie włączonych 300 osób.

Okres realizacji: 01.07.2020 -30.06.2026